چالش‌ها و نوآوری های زنجیره تأمین در صنعت دارویی با تمرکز بر لجستیک دارویی و توزیع

رشد فزاینده فناوری‌های ارتباطی و لجستیک صنعت دارو را به یک صنعت جهانی تبدیل کرده و سود هنگفتی را نصیب شرکت‌های بزرگ داروسازی در جهان کرده است.

اما گسترش فزاینده دامنه فعالیت این شرکت‌ها، منجر به بروز چالش‌هایی در زنجیره تأمین داروها نیز شده است. «جسال دوشی» مدیرعامل شرکت «بی مدیکال سیستمز» در نوشته‌ای که در تایمز هند منتشر کرده به بررسی چالش‌های زنجیره تأمین داروها در سال جدید و روش‌ها مقابله با این چالش‌ها از جمله انعطاف‌پذیری بیشتر و استفاده از فناوری‌های نوین پرداخته است.

در ادامه مشروح این مطلب که از سوی تیم ترجمه دوشنبه‌های دارویی ترجمه شده است، از نظر می‌گذرد.

طی دو دهه گذشته، جهانی شدن صنعت داروسازی، ارزش مبادله محصولات پزشکی را از 113 میلیارد دلار در سال 2000 به 629 میلیارد دلار در سال 2019 افزایش داده و زنجیره‌های تأمین دارویی این صنعت به طور فزاینده‌ای پیچیده شده است.

چندلایگی زنجیره تأمین و وجود طرف‌های متعدد حصول یکپارچگی و ارتباط در این زنجیره را دشوار سازد. در نتیجه، صنعت دارویی با چالش‌هایی در توزیع کیفی مواد بیولوژیکی مواجه است که بر کارایی محصولات ارائه شده تأثیر می‌گذارد و دغدغه‌های درمانی و پزشکی برای مصرف‌کنندگان نهایی ایجاد می‌کند.

در اوج شیوع کرونا و تقاضای فزاینده برای واکسن، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات‌متحده از نابودی حدود 20 درصد واکسن‌های کرونا به دلیل به دلیل مشکلات زنجیره سرما خبر داده است. پیچیدگی، عدم وضوح، فقدان نوآوری و پیش‌بینی نادرست منجر به واکنش دیرهنگام به رویدادهای مخرب می‌شود. اختلالات زنجیره تأمین بر شهرت شرکت داروسازی، رضایت مصرف‌کننده و سود بالقوه شرکت‌ها تأثیر سوء می‌گذارد. توزیع داروهای بی‌اثر در بازار سلامت مردم را به خطر می‌اندازد و مرجوع کردن این داروها را افزایش می‌دهد. چنین پدیده‌های نامطلوبی مانع از رشد صنعت می‌شود و باید بی‌درنگ موردتوجه قرار گیرد.

زنجیره تأمین دارویی چگونه عمل می‌کند؟

گزارش اوالرا (Avalere) به پنج مرحله اساسی مربوط به عملیات زنجیره تأمین برای اطمینان از در دسترس بودن موجودی دارو برای توزیع بین داروسازان و بیماران اشاره می‌کند.

یک تولیدکننده دارو محصولات دارویی را بر اساس تقاضای مصرف‌کننده، از مراکز تولیدی خود به عمده‌فروشان عرضه می‌کند، اگرچه در موارد خاص ممکن است محصولات مستقیماً به خرده‌فروشان، داروخانه‌های تخصصی، زنجیره‌های بیمارستانی و طرح‌های بهداشتی عرضه شود و حتی از طریق پست مستقیماً برای مصرف‌کننده ارسال شود. تولیدکنندگان این اختیار را دارند که قیمت‌ها را تعیین کنند، تقاضای محصول، رقابت آتی و ریسک‌ها را ارزیابی کنند و هزینه خرید عمده‌فروشی (WAC) را تعیین کنند.

عمده‌فروشانی که محصولات را از تولیدکنندگان دریافت می‌کنند، بیشتر آن‌ها را بین طیف وسیعی از مشتریان بالقوه، از جمله زنجیره‌های داروخانه‌های خرده‌فروشی توزیع می‌کنند. در ادامه، مدیران میانی قیمت‌های بازار دارو را بر اساس تخفیف‌های مذاکره شده با سایر سهامداران تعیین می‌کنند.

داروخانه‌ها ارتباط مستقیم با مدیران میان، عمده‌فروشان و توزیع‌کنندگان خرده‌فروشی برقرار می‌کنند و داروها را به‌صورت تجاری با نسخه به بیماران می‌فروشند.

چالش‌های پیش روی زنجیره‌های تأمین دارو

ندیدن تقاضا در زمان واقعی و موانع تکنولوژیک، دقت سفارش، قابلیت اطمینان، مدیریت موجودی و انطباق با قوانین را تهدید می‌کند. چالش‌های رایجی که زنجیره‌های تأمین دارویی بسیار پیچیده جهانی با آن مواجه هستند به شرح زیر است:

ناتوانی در شناسایی اختلالات احتمالی

لجستیک دارو به شدت نیازمند یک انبار سردخانه قوی و زنجیره توزیع دارد. بدون یخچال‌های ذخیره‌سازی فشرده دما و جعبه‌های حمل‌ونقل، مواد بیولوژیکی حساس به گرما که به دماهای تنظیم‌شده بحرانی نیاز دارند، فاسد خواهند شد امری که منجر به اختلال در حمل و خسارات مالی می‌شود. علاوه بر این، رویدادهای مخرب غیرقابل‌پیش‌بینی مانند تأخیرهای ناشی از ترافیک، سوانح حمل و خطاهای حمل‌ونقل انسانی می‌توانند در زنجیره تأمین اختلال ایجاد کنند. پیش‌بینی نادرست اختلالات احتمالی و رویکردهای نامناسب مدیریت ریسک، زنجیره تأمین را مختل کرده و نسبت ضرر را افزایش می‌دهد.

مدیریت موجودی

تولید و نگهداری داروها و مواد بیولوژیکی برای مدت طولانی گران است. داروها به سرعت فاسد می‌شوند. عدم نگهداری و حمل صحیح منجر به از دست رفتن داروها و در نتیجه از دست دادن مشتریان شود. به همین دلیل است که تأخیر یا سایر مسائل در حمل‌ونقل و فرآیندهای توزیع ممکن است تأثیر مخربی بر زنجیره تأمین داشته باشد.

انطباق با قوانین

صنعت داروسازی از مقررات سخت‌گیرانه بین‌المللی در مورد تجارت، بهداشت عمومی، ایمنی محصول و استانداردهای صنعت پیروی می‌کند. دستورالعمل‌های انطباق شامل کنترل شرایطی مانند دما و رطوبت در طول حمل‌ونقل، برچسب‌گذاری، بسته‌بندی و پروتکل‌های جابجایی است. فرستنده‌ها باید وضعیت خرید تا پرداخت را برای بررسی و صدور گواهینامه تنظیم کنند و این امر مستلزم مقررات داخلی و انطباق در زنجیره تأمین است.

چگونه لجستیک دارویی می‌تواند انعطاف‌پذیرتر باشد؟

انعطاف‌پذیری در زنجیره تأمین بسیار مهم است زیرا زنجیره‌های تأمین دارو ممکن است استراتژی‌های زیر را برای برآورده کردن خواسته‌های مصرف‌کننده و کاهش خطر زیان‌های محصول و مالی اتخاذ کنند:

مدیریت بحران

افزایش شفافیت و ردیابی پیوسته محموله‌های حمل‌ونقل به پیش‌بینی اختلالات احتمالی کمک می‌کند. تجزیه‌وتحلیل پیشرفته و فناوری‌های جدید می‌تواند به ایجاد یک سیستم مدیریت بحران مبتنی بر داده برای آماده شدن در برابر مسائل غیرمنتظره کمک کند.

زنجیره سرد قوی

حفظ ثبات محصول در طول فرآیندهای حمل‌ونقل و توزیع مستلزم استفاده از تجهیزات زنجیره سرد مورد تأیید مراجع بین‌المللی است. یخچال‌های پزشکی، فریزرها، فریزرهای با دمای بسیار پایین (ULT) و جعبه‌های حمل‌ونقل برای حفظ دمای مناسب نگهداری و سایر شرایط داروهای حساس به دما ضروری هستند.

نوآوری پایدار در فناوری‌ها

نوآوری پایدار در زمینه فناوری به ایجاد ارتباطات بهتر بین تولیدکنندگان، انبارها، عمده‌فروشان و سایر ذینفعان زنجیره تأمین دارویی کمک می‌کند. بهینه‌سازی مسیرها و اجتناب از رویدادهای مخرب با پیش‌بینی دقیق آب‌وهوا، تأخیرهای تحویل، خطرات و محدودیت‌های نظارتی تسهیل می‌شود. علاوه بر این، ردیابی از راه دور محموله‌های لجستیک با برچسب‌های RFID به بازیگران صنعت کمک می‌کند تا از تحویل ایمن محصولات دارویی اطمینان حاصل کنند و از ورود داروهای تقلبی به بازار جلوگیری کنند.

در زمان نگهداری داروها، فناوری‌های خنک‌کننده برتر و ویژگی‌های طراحی مانند واشر و عایق به حفظ دمای مورد نظر در محصولات زنجیره سرد کمک می‌کنند. کارکنان بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی و درمانی می‌توانند دمای فضای داخلی، دمای محیط خارجی، موقعیت‌یابی GPS و سلامت دستگاه را از طریق سیستم‌های نظارت پیشرفته به صورت پیوسته مشاهده کنند. علاوه بر این، رابط‌های مبتنی بر وب مانند B Connected، آلارم‌های صوتی و تصویری و دستگاه‌های کنترل دما از راه دور (RTMD) امکان نظارت پیوسته بر عملیات تحویل و پاسخ‌های سریع توسط متخصصان مراقبت‌های بهداشتی را فراهم می‌کنند.

علاوه بر این، یخچال‌ها و جعبه‌های حمل‌ونقل مستقیم خورشیدی (SDD) برای تنظیم دما به انرژی خورشیدی متکی هستند. این دستگاه‌های زنجیره سرد پایدار دارای گواهی جهانی بوده و با استفاده از «گازهای سبز» عمل می‌کنند و ازاین‌رو با مقررات SNAP ایالات‌متحده و F-Gas اتحادیه اروپا مطابقت دارند. با استفاده از این دستگاه‌ها می‌توان بر مشکل نبود برق مناسب برای تجهیزات نگهداری، محصولات دارویی و پزشکی را حتی در مناطق دوردست نیز با رعایت دستورالعمل‌های نگهداری تحویل داد.